Witam wszystkich i zapraszam na ciąg dalszy najlepszych czołgów II wojny Światowej dzisiaj zajmiemy się czołgiem Nimieckim przez wielu uważanym za najlepszy podczas tego konfliktu według mnie osobiście plasuje się dopiero na drugim miejscu a mowa oczywiście o Panzerkampfwagen V Panther, PzKpfw V Panther, Sd.Kfz.171 "Pantera" .Niemiecki czołg średni z okresu II wojny światowej. Konkuruje z radzieckim T-34 o miano najlepszego czołgu średniego tej wojny.
W latach 1942-45 zbudowano blisko sześć tysięcy "Panther". Obok wersji bojowych powstały wozy dowodzenia (Panzerbefehlswagen), czołgi ewakuacyjne (Bergewagen) oraz działa samobieżne "Jagdpanther". Czołgi PzKpfw V (Sd Kfz 171) były używane na wszystkich frontach. Gdy w kwietniu (!) 1941 roku sowiecka delegacja wojskowa wizytowała niemieckie fabryki zbrojeniowe Rosjanie byli szczególnie zdziwieni, kiedy oznajmiono im, że największym i najcięższym czołgiem produkowanym seryjnie jest 23-tonowy PzKpfw IV. Dwa miesiące później Panzerwaffe stanęła do walki z doskonałymi czołgami T-34/76 i KW. Nowe typy czołgów sowieckich znacznie przewyższały ich niemieckie odpowiedniki pod względem opancerzenia i uzbrojenia. Pociski wystrzeliwane ze standardowych niemieckich armat p-panc Pak 35/36 kalibru 37mm dosłownie odbijały się od pancerzy sowieckich czołgów. Na bliskich odległościach niemieckie czołgi były "rozstrzeliwane" przez T-34 i KW.  Postanowiono szybko wprowadzić do produkcji seryjnej działo p-panc Pak 38 kalibru 50mm, przezbroić czołgi PzKpfw III i IV w długolufowe działa kalibru 50 i 75mm i wykorzystać... zdobyczne sowieckie armaty typu F-22 i UWS kalibru 76,2mm, które w dużych ilościach zostały zdobyte przez Wehrmacht na Białorusi i Ukrainie w 1941 roku. Pod oznaczeniem 7,62cm Pak 36(r) i 7,62cm Pak 39(r) stanowiły uzbrojenie dział pancernych "Marder" II i "Marder" III.
      Jedynym sposobem na przełamanie impasu było jednak skonstruowanie i rozpoczęcie produkcji nowych typów czołgów. Bardziej zaawansowane były prace nad czołgiem ciężkim. Natomiast nie było możliwości szybkiego wyprodukowania czołgu średniego. Początkowo planowano skopiowanie sowieckiego czołgu T-34. Na przeszkodzie stanęły jednak trudności technologiczne. Innym rozwiązaniem była budowa "niemieckiego" czołgu średniego. W listopadzie 1941 roku na froncie wschodnim przebywała specjalna komisja mająca zbadać nowe typy czołgów sowieckich. W skład komisji wysłanej do 2 Armii Pancernej wchodzili konstruktorzy: prof. Porsche z zakładów Nibelungen, inż. Oswald z MAN i dr. Aders z Henschla. Na odcinku działania 35 Pułku Pancernego 4 DPanc komisja przeprowadziła dokładne badania techniczne czołgów ciężkich KW-1 i KW-2 oraz T-34/76. Działania komisji zaowocowały przyśpieszeniem prac konstrukcyjnych.
  Zaniechano budowy prototypów VK 2401 i VK 2001 (MAN), polecono wzmocnienie i przezbrojenie budowanych prototypów czołgów ciężkich. Ciężar budowy czołgów ciężkich spoczął na fabrykach Henschel, Nibelungwerke (Porsche) i Krupp (wieże). Natomiast zadanie skonstruowania nowego typu czołgu średniego otrzymały zakłady Daimler-Benz AG (Berlin-Marienfelde) i Maschinenfabrik-Augsburg-Nurenburg AG (Augsburg i Norymberga). Stało się to 25 listopada 1941 roku.
       Założenia projektowe były następujące: szerokość czołgu do 3150mm, maks. wysokość 2990mm, silnik o mocy 650-700 KM, opancerzenie czołowe 40mm, prędkość maks. 55 km/h.
        Czołg VK 3002 (Daimler-Benz) wizualnie bardzo przypominał T-34 i to stało się głównym powodem odrzucenia tego projektu. Podnoszono zarzut, że w warunkach polowych może dochodzić do licznych pomyłek z T-34.


Prototyp Czołg VK 3002 (DB)

Znacznie bardziej obiecujący był projekt zakładów MAN. 3 lutego 1942 roku zakłady MAN otrzymały polecenie ukończenia prototypu VK 3002 w ciągu siedemnastu tygodni. Próby prototypu VK 3002 prowadzono na poligonie 2 Pułku Pancernego w Berka.


Prototyp czołgu VK 3002 Panzerkampfwagen V Panther Ausf D1 (Ausf A) z zakładów MAN przeznaczony do produkcji seryjnej.


Podwozie Czołgu Panter V podczas produkcji.

Produkcja czołgów PzKpfw V "Panther" miała odbywać się w czterech zakładach MAN, Daimler-Benz.
Henschel und Sohns AG oraz Maschinenfabrik Niedersachsen-Hannover. Cena jednego czołgu seryjnego została ustalona na 117 000,-RM (dla porównania PzKpfw III kosztował 96 163,-RM, PzKpfw IV 103 462,-RM, a PzKpfw VI "Tiger" aż 250 800,-RM). 4 czerwca minister A.Speer polecił aby do 12 maja 1943 roku było gotowych 250 czołgów "Panther". Pierwsze czołgi Ausf. D (D2) trafiły do 51 i 52 Batalionu Pancernego, 23 i 26 Pułku Pancernego oraz dywizji Waffen SS "Das Reich" i "Leibstandarte SS Adolf Hitler".
        Powstawanie czołgu "Panther" nie obyło się bez ingerencji wodza III Rzeszy. Na początku 1943 Hitler, polecił aby "Panterę" przezbroić w armatę 7,5cm KwK 42 L/100 kalibru 75mm. Jednak ten typ armaty nie był jeszcze gotów i dalsze prace potoczyły się już bez przeszkód i... osobistego zainteresowania Führera.
       Pierwsza  seryjna "Pantera" opuściła zakłady MAN 11 stycznia 1943 roku. Produkcja seryjna czołgu PzKpfw V "Panther" rozpoczęła się od wykonania małej partii 20 czołgów tzw. Null-Serie oznaczonych jako Ausf. A. Czołgi te nie mają nic wspólnego z produkowanymi od września 1943 roku tak samo oznaczonymi czołgami.
      Do dnia dzisiejszego dokładnie nie wiadomo, dlaczego pierwsza wielkoseryjna wersja produkcyjna otrzymała oznaczenie Ausfuhrung D. Można jedynie domniemywać, że oznaczenia B i C były zarezerwowane dla innych wersji.
Czołgi PzKpfw V Ausf. D tylko nieznacznie różniły się od prototypu VK 3002 i pojazdów serii zerowej (Ausf. A, D1). Zmiany dotyczyły jedynie usytuowania wieżyczki dowódcy i typu zastosowanego hamulca wylotowego armaty KwK 42. Pancerz czołowy został pogrubiony do 80mm. W czołgach zastosowano nowy typ skrzyni przekładniowej (biegów) typu Maybach AK 7-200, która była także stosowana w czołgach wersji Ausf. A i G. Czołgi Ausf. D produkowane w pierwszej połowie 1943 roku wyposażone były w wieżyczkę typu basztowego (taką jak we wczesnych wersjach PzKpfw VI "Tiger" Ausf. H1) ze szczelinami obserwacyjnymi osłoniętymi szkłem pancernym o grubości 50mm. Czołgi produkowane od połowy 1943 roku oraz wozy Ausf. A i G miały zmodyfikowany typ wieżyczki dowódcy wyposażony w siedem peryskopów i uchwyt do zamocowania karabinu maszynowego MG 43 przystosowanego do strzelań przeciwlotniczych (Fliegerbeschussgerat). Pierwsze czołgi posiadały także zamontowane z przodu wieży potrójne wyrzutnie granatów dymnych NbK 39 kalibru 90mm, w czołgach późniejszych wersji stosowano pociski dymne wystrzeliwane z wnętrza wozu przez ładowniczego. Czołgi produkowane od połowy 1943 roku miały nałożony na pancerz zimmerit i były wyposażone w dodatkowe ekrany pancerne (Schürzen) chroniące odcinek gąsienicy i osłabiające efekt trafienia pociskiem z głowicą kumulacyjną. Ekrany były wykonane z blachy pancernej o grubości 5mm. Czołgi Ausf.D2 posiadały przedni karabin maszynowy MG43 umieszczony wewnątrz kadłuba. Tylko do strzelania był on wysuwany przez wykrój w pancerzu. Inną charakterystyczną cechą czołgów Ausf.D2 były podwójne rury wydechowe, umieszczone symetrycznie na tylnej płycie pancerza. Czołgi Ausf.D2 późniejszych serii produkcyjnych posiadały rury wydechowe osłonięte specjalnymi rozpraszaczami płomieni i osłonami pancernymi. Z lewej strony wieży umieszczony był okrągły otwór służący do wyrzucania łusek armatnich. Obok znajdował się mały otwór strzelecki osłonięty zdejmowaną pokrywą. Otwór strzelecki umieszczony był także z tyłu wieży. Czołgi Ausf.D posiadały z przodu dwa reflektory typu Bosch. Łącznie wyprodukowano 851 czołgów Ausf.D.


Pantera Ausf.D

Na przełomie sierpnia i września 1943 roku do produkcji seryjnej weszła kolejna wersja "Pantery" oznaczona Ausf.A. Najważniejszą zmianą było zastąpienie wysuwanego przedniego km-u MG43 standardowym stanowiskiem z jarzmem kulistym. Czołgi wersji Ausf.A posiadały także poprawiony układ wydechowy składający się z dwóch dużych rur wydechowych i kilku (2-3) rur odpowietrzających i korygujących. Zwiększono także ilość i usytuowanie łożysk kół jezdnych. Czołgi tej wersji nie miały małego włazu umieszczonego w bocznej ścianie wieży i otworów strzeleckich. Czołgi Ausf.A posiadały tylko jeden reflektor umieszczony po lewej stronie kadłuba. Stosowano celownik jednoobiektywowy typu TZF 12a. Kąt podniesienia armaty wynosił od -8 stopni do +18, natomiast czołgu wersji Ausf.D +20 stopni. Inne modyfikacje dotyczyły zmiany wyglądu wieżyczki obserwacyjnej dowódcy czołgu. Także ładowniczy posiadał własny peryskop obserwacyjny. Czołgi wersji Ausf.A były produkowane do marca 1944 roku. Później zostały zastąpione przez wersję Ausf.G.


Pantera Ausf.A

Od marca 1944 roku rozpoczęto produkcję najliczniejszej (3740 sztuk) wersji oznaczonej Ausf.G. Czołgi PzKpfw V Ausf.G posiadały nowy typ pancerza czołowego pozbawiony prostokątnego otworu obserwacyjnego kierowcy. Ściany boczne kadłuba były nachylone pod kątem 61 stopni (Ausf.A i D - 50 stopni), a pancerz boczny został pogrubiony do 50mm. Zmianie uległ też kształt włazów kierowcy i strzelca umieszczonych przed wieżą na pancerzu górnym kadłuba. Inną modyfikacją była budowa czołgów z walcowanym jarzmem działa posiadającym specjalny uskok uniemożliwiający trafienie pociskiem w podstawę wieży. Czołgi produkowane od końca 1944 roku posiadały dodatkowy wentylator komory silnika. Zmniejszono otwory wlotowe powietrza do silnika umieszczone zaraz za wieżą. Reflektor został przeniesiony z kadłuba na błotnik. Z tyłu kadłuba montowany był nowy typ haka holowniczego. Czołgi wersji Ausf.G planowano budować ze stalowymi kołami jezdnymi zamiast dotychczasowych z bandażem gumowym. W 1944 roku zbudowano prawdopodobnie małą serię takich czołgów. Od połowy 1944 roku budowano czołgi Ausf.G ze zmodyfikowanymi wlotami powietrza do silnika chronionymi dużą okrągłą osłoną.
      Równocześnie pracowano nad dalszym udoskonaleniem czołgu, testowano przekładnię hydrostatyczną i hydrodynamiczną (firmy Voith GmbH), zestaw umożliwiający pokonywanie przeszkód wodnych po dnie (Tauch Einrichtung). Czołgi wersji Ausf.G wyposażono doświadczalnie w koła nośne z wewnętrzną amortyzacją, system filtracyjny umożliwiający pokonywanie terenu skażonego przez środki chemiczne.


Pantera Ausf.G

powstał również prototyp Pantery Ausf.G z działem 88mm KwK 43 L/71 niestety nie został on zaadoptowany.
A teraz porównawcze zdjęcia  Panter z nowymi i starymi kołami:


koła jezdne modeli Ausf.A do D


Koła jezdne modelu Ausf.G


Nowe stalowe koła jezdne W modelu Ausf.G

Mało kto wie że w Pantera była pirwszym czołgiem w którym zaczęto próby nowego urządzenia do widzenia w nocy tak panowie to tu zaczeła się przygoda noktowizora w czołgach.W 1936 roku wydział WaPrüf 8 Urzędu Uzbrojenia polecił firmie AEG rozpoczęcie prac nad urządzeniami obserwacyjnymi i celownikami noktowizyjnymi. W 1942 roku zbudowano udany celownik dla armaty przeciwpancernej Pak 40. W skład zespołu noktowizyjnego wchodził "reflektor" podczerwieni o zasięgu 600m, który oświetlał cel wiązką promieni podczerwonych, które potem wracały do przetwornika elektryczno-optycznego. Zespół noktowizyjny umożliwiał przekształcenie niewidzialnego promieniowania w widzialny obraz widoczny na ekranie urządzenia. Po oświetleniu celu mógł być użyty celownik noktowizyjny FG 1250.


PzKpfw V Panther Ausf. G przygotowany do testu noktowizora FG 1250.


Zdjęcia z bliska całego celownikaFG 1250 noktowizyjnego na wierzy Pantery Ausf.G

Nie można oczywiście pominąć faktu budowy wozów dowodzenia.Wozy dowodzenia SdKfz 267 i SdKfz 268
Panzerbeobachtungswagen "Panther" SdKfz172 wyposażenie radiowe i dodatkowe.
Łączność radiową między pododdziałami zapewniały czołgom PzKpfw V "Panther" radiostacje nadawczo-odbiorcze FuG 5 o mocy 10 W. Zasięg radiostacji wynosił przy nadawaniu w czasie postoju od 4km (fonia) do 6km (klucz) bądź odpowiednio 2 lub 4km podczas jazdy. W skład radiostacji FuG5 wchodził 10 watowy nadajnik typu c i odbiornik FuG2 typ e. Częstotliwość pracy radiostacji mieściła się w zakresie fal ultrakrótkich w paśmie 27,20-33,30 MHz. Radiostacja FuG 5 zasilana była z instalacji elektrycznej czołgu o napięciu znamionowym 12V pobierającej prąd z prądnicy firmy Bosch GTLN 700 12-1500BI o mocy 0,7kW lub z akumulatorów ołowiowych Bosch 12B 120PZ o napięciu 12V i pojemności 125A/h. Prętowa antena o długości 2,00m montowana była na górze lewej strony osłony przedziału sinikowego.

Łączność na szczeblu batalionu oraz ze wsparciem lotniczym zapewniały pojazdy typu PzBfWg V SdKfz267 wyposażone dodatkowo w radiostacje FuG7 składające się z 20-to watowego nadajnika typu d oraz odbiornika typu d1 i pracujące w zakresie fal ultrakrótkich o częstotliwości 42,1-47,8 MHz.

Czołgi dowodzenia PzBfWg V SdKfz268 wyposażone w radiostacje FuG8 umożliwiały łączność ze sztabem dywizji. W skład radiostacji FuG8 wchodziły nadajnik typu a o mocy 30W, oraz odbiornik typu b (później c) pracujące odpowiednio w zakresie fal średnich o częstotliwości 1,10-3,00 MHz, 0,58-3,00MHz oraz 0,83-3,00MHz.

Czołgi korygujące ogień artylerii Panzerbeobachtungswagen "Panther" SdKfz172 wypo-sażone były w radiostacje FuG8 i FuG4. Radiostacja FuG8 miała antenę gwiazdową lub ramową mocowaną na górnej płycie przedziału silnikowego albo 9-cio metrową antenę mocowaną wewnątrz czołgu i wysuwaną z czołgu przez specjalny otwór.


Panzerbefehlswagen SdKfz 267 "Panther"


Panzerbefehlswagen SdKfz 268 "Panther"


Wieże czołgów "Panther" były używane jako stałe elementy fortyfikacji. Na betonowym pomieszczeniu mieszczącym skład amunicji i stanowiska załogi była mocowana wieża "Pantery" (najczęściej pochodziła z wcześniej uszkodzonych pojazdów). Wieża obracana była mechanicznie.


To przykładowe zdjęcie wykorzystanie wierzy czołgu Panter w fortyfikacji na ulicach zdobytego Berlina

Czołgi "Panther" zamierzano budować także w wersji wyposażonej w miotacze płomieni. Mieszanka zapalająca miała być tłoczona za pomocą pompy elektrycznej typu Schwalbe. Prąd elektryczny poruszający pompę miał być wytwarzany przez generator elektryczny o mocy 30kW napędzany przez silnik czołgu. Projekt nie został jednak zrealizowany.


Prototyp takiego cacka

W połowie 1944 roku przystąpiono do opracowania nowej wersji czołgu "Panther" oznaczonej Ausf.F. Czołgi Ausf.F były znacznie zmodyfikowane. Najważniejszą innowacją było zastosowanie nowego typu wieży tzw. Schmalturm (wąska wieża) zaprojektowanej przez zakłady Daimler-Benz AG.Wieża nosiła oznaczenie Gerat 710 lub Schmal Turm 605. Schmalturm był mniejszy niż standardowa wieża i miał zmieniony układ opancerzenia. Zastosowano jarzmo "świński ryj" (Saukopfblende) podobne do używanego w czołgach "Tiger"II. Planowano także opracowanie wieży typu Schmal przystosowanej do zamontowania działa o kalibrze 88mm. Pogrubiono opancerzenie wieży (w nawiasach podane dane dotyczące czołgów Ausf. D,A i G) - pancerz czołowy wieży 120 lub 125mm (80mm), boczny i tylny 60mm (45mm), wierzch wieży miał grubość 30mm (12mm). Inne innowacje dotyczyły zabudowy noktowizora i stereoskopowego dalmierza.


Niekompletny prototyp czołgu Panter Ausf.F na podwoziu Ausf.G

Modyfikacje nie ominęły także uzbrojenia czołgu. W kadłubie został zabudowany zamiast MG 34 karabin szturmowy MP 44 (Sturmgewehr 44) kalibru 7,9mm. Podstawowe uzbrojenie czołgu stanowiła armata 7,5cm KwK44 L/70 (kąt podniesienia lufy od -8stopni do +20stopni). W wieży zamontowany był też karabin maszynowy Rheinmetall-Borsig MG 42 kal.7,9mm. Sturmgewehr 44 (MP 44) mógł być montowany w jednym z dwóch kadłubowych stanowisk. Oba stanowiska miały zakrzywione lufy (gekrummten Lauf). Wieżyczka dowódcy przystosowana bbyła do zamontowania km MG 34 na podstawie przeciwlotniczej. Montaż uzbrojenia  w wieży prowadziły zakłady Krupp i Skoda w Pilźnie. Zmodyfikowana armata 7,5cm KwK 44/1 była już w całości dziełem zakładów Skoda. Czołgi "Panther" Ausf.F (od 26 lutego 1944 roku Hitler zabronił używania symbolu PzKpfw V, poprzestając na samej nazwie) miały być wyposażone w celownik TZF 13 produkcji zakładów Leitz w Wetzlar i dalmierz stereoskopowy produkcji zakładów Zeiss w Jenie. Dalmierz (o długości 1320mm) zabydowany był wzdłuż przedniej ściany wieży czołgu. Okulary znajdowały się w dwóch wystających z boku osłonach. Dalmierz dawał 15 krotne powiększenie. Celownik TZF 13 zabudowany był centralnie nad armatą. Zmodyfikowano też siłownik hydrauliczny poruszający wieżę.
     Zmiany nie dotyczyły tylko wieży, wprowadzono wiele modyfikacji kadłuba m.in pogrubiono wierzchni pancerz kadłuba z 12mm do 35mm, zmieniono kształt i rozmieszczenie włazów kierowcy i strzelca radiotelegrafisty, który także mógł prowadzić ogień z MP 44. Czołg otrzymał standardowo noktowizor FG 1250. Seryjne czołgi Ausf.F miały posiadać ulepszoną armatę KwK 44/2. Prowadzono prace doświadczalne nad nowymi jednostkami napędowymi: m.in. silnikiem wysokoprężnym Deutz T8 M118 o mocy 515kW (700KM) i silnikiem z bezpośrednim wtryskiem paliwa Maybach HL 234 o mocy 625kW (850KM). Do zakończenia wojny zdołano wykonać tylko dwa prototypy. Obecnie wieża Schmal zanajduje się w zbiorach Royal Armoured Corps Tank Museum w Bovington w Wielkiej Brytanii. Dalszym ogniwem rozwojowym nowej rodziny czołgów średnich miał być czołg E 50/75
W lutym 1943 roku Heereswaffenamt, WaPruf 6/III przedstawił założenia rozwoju konstrukcji pancernych, które przewidywały dużą unifikację pomiędzy nowymi czołgami "Tiger II" i "Panther II". Było to o tyle prostsze, że w zakładach Henschel w Kassel wytwarzającym "Tygrysy" były także produkowane "Pantery". Czołg "Panther II" posiadał wieżę Schmall o średnicy 1750mm i przekonstruowany kadłub. Zmieniono położenie włazów kierowcy i strzelca-radiotelegrafisty oraz wlotów powietrza do silnika. Zwiększono opancerzenie - pancerz czołowy do 100mm, boczny do 60mm a tylny i wierzchni do 40mm. Przewidywano, że czołg będzie uzbrojony w armatę 8,8cm KwK L/71. Wieża była przystosowana do zamontowania dalmierza. W 1945 roku rozpoczęto projektowanie wieży z opancerzeniem czołowym o grubości 150mm. Przewidywana masa czołgu "Panther" 50 200 kg zmusiła konstruktorów do poszukiwania nowej jednostki napędowej. Opracowano kilka projektów studialnych: - Gerat 544 z silnikiem Maybach HL 234 o mocy 625 o kW (850KM) - Gerat 545 z silnikiem wysokoprężnym Simmering Sla 16 o mocy 529 kW (720KM) - Gerat 546 miał posiadać silnik MAN/Argus LD 220 o mocy 515kW (700KM). Pod koniec roku 1944 zakłady MAN otrzymały zamówienie na budowę dwóch czołgów "Panther II". W 1945 ukończono jeden prototyp, który był jednak wyposażony w standardową wieżę czołgu "Panther" a nie w Schmal Turm.  Zastosowano koła jezdne (nośne) i napędowe takie jak w czołgu "Tiger II". Zawieszenie miało po jednym drążku skrętnym (a nie po dwa jak w "Panterach"). Zastosowano też hydrauliczny układ kierowania bocznego.


Prototyp Panter II podczas budowy


Prototyp Panter II


Panther II, Patton Armor Museum w Fort Knox.

Inną wersją specjalną czołgu "Panther" był wóz obserwacyjny artylerii. Czołg Nie był uzbrojony w działo, posiadał jedynie drewnianą makietę działa KwK 42. W wieży zabudowany był karabin maszynowy MG 34 umieszczony w standardowym jarzmie kulistym. Załoga czteroosobowa - dowódca, obserwator artylerii, radiotelegrafista i kierowca. Wyposażenie optyczne czołgu składało się z dwóch przyrządów obserwacyjnych (Turmbeobachtungsfernrohre) TBF 2, przyrządu pomiaru odległości, dwóch przyrządów obserwacyjnych TSR 1 używanych przez dowódcę i lornety nożycowej. Wyprodukowano tylko jeden czołg służący do prób. Nie podjęto produkcji seryjnej. Był to najlepszy wóz obserwacyjny artylerii jaki skonstruowano podczas II wojny światowej.


Panzerbeobachtungswagen V

Wóz pogotowia technicznego - Bergepanzer "Panther" SdKfz 179. 7 maja 1943 roku Urząd Uzbrojenia złożył zamówienie opracowanie ciagnika ewakuacujnego na podwoziu czołgu "Panther". 6 czerwca 1943 roku w zakładach MAN rozpoczęto produkcję serii podwozi przeznaczonych do przebudowy na czołgi "Bergepanther" (inna nazwa oprócz dwóch wymienionych powyzej to Bergewagen "Panther"). Podwozia pochodziły z czołgów wersji Ausf. D. Zamówiono 70 pojazdów. Ciągniki ewakuacyjne przeznaczone były dla jednostek wyposażonych w Pantery oraz czołgi cięzkie "Tiger" ponieważ standardowo stosowane ciągniki ewakuacyjne na podwoziach czołgów PzKpfw III i ciągniki półgąsienicowe były za słabe aby holować uszkodzone Pantery czy Tygrysy. W zakładach Henschel und Sohn AG w Kassel wyposażono pojazd w napędzane silnikiem pojazdu wyciągarki o sile uciągu 40000kg. Wyciągarki posiadała hol długości 150m, prędkość zwijania 10m/min. Z tyłu ciągnika umieszczone były dwa opuszczane lemiesze służące do unieruchamiania pojazdu podczas pracy wyciągarki. W miejscu wieży montowano pomost ładunkowy do przewożenia części zamiennych i dodatkowego wyposażenia. Wymianę silników remontowanych pojazdów wpomagał zamontowany dźwig o udźwigu 6000 kg (początkowo 1500kg). Ciągnik można było uzbroić w działko 2cm KwK38 kalibu 38mm montowane przy pomocy zaczepu zamocowanego do płyty czołowej. Czołgi "Bergepanther" stosowano również jako wozy amunicyjne.


Ciągnik ewakuacyjny Bergepanther SdKfz 179


Ciągnik ewakuacyjny Bergepanther SdKfz 179

Innymi doskonałymi pojazdami budowanymi na podwoziach czołgów "Panther" były uzbrojone w armatę 8,8cm PaK 43 kalibru 88mm ciężkie niszczyciele czołgów SdKfz 173 "Jagdpanther".


Panzerbefehlswagen "Jagdpanther" wczesnej serii produkcyjnej z armatą PaK 43/2 ze sztabu 559. batalionu ciężkich niszczycieli czołgów, front zachodni, jesień 1944.


Panzerjäger "Jagdpanther" średniej serii produkcyjnej z dwuczęściową lufą, spawanym jarzmem armaty i pojedynczym peryskopem kierowcy z 654 sHPzJägAbt, Francja 1944.


Zdobyty przez Rosjan Panzerjäger "Jagdpanther" z 563 sHPzJägAbt, Prusy Wschodnie, wiosna 1945. Pojazd późnej serii produkcyjnej z dwuczęściową lufą i nowym typem jarzma przyśrubowanym do nadbudowy.

Dobra ta  maszynka jednak jest raczej na kiedy indziej więc nie będę się tu o niej rospisywał.
Nadszedł czas na dane techniczne:



Oznaczenie                                                                  

PzKpfw V SdKfz171"Panther"

                                                            Ausf.D2                                                           Ausf.A
Okres produkcji    I 1943 ÷ VIII 1943 (zakłady MAN, Daimler-Benz, MNH, Henschel)    VIII 1943 ÷ V 1944 (zakłady MAN, Daimler-Benz, MNH, Demag
Załoga                               5 ludzi (dowódca, celowniczy, ładowniczy, strzelec-radiotelegrafista, kierowca)

Dane techniczne

Masa bojowa                                              43000 kg                                                            44800 kg
Długość                             8660 mm - całkowita 6870 mm - bez armaty                8660 mm - całkowita 6600 mm - bez armaty
Szerokość                         3270 mm - bez ekranów pancernych (Schürzen)  3420 mm - z ekranami pancernymi (Schürzen)
Wysokość                                                                                           2980 mm
Prześwit                                                                                             560 mm
Długość oporowa gąsienicy                                                                3920 mm
Szerokość gąsienicy                                                                           660 mm
Nacisk na grunt                                           0,83 kg/cm2                                                           0,87 kg/cm2
Ilość ogniw gąsienicy                                                                               86

Napęd

Nazwa silnika   Maybach HL210 P30 - pierwsze 250 pojazdów Maybach HL230 P30 - pozostałe         Maybach HL230 P30
Typ silnika    Dwunastocylindrowy, rzędowy, gaźnikowy, górnozaworowy, czterosuwowy, chłodzony cieczą
Poj.skokowa                                           23095 cm3                                                           23095 cm3
Moc silnika                                                                              700 KM przy 3000 obr./min.
Skrzynia biegów     Skrzynia przekładniowa mechaniczna typu Zahnradfabrik AK 7-2007 biegów do przodu, jeden wsteczny
Pojemność zbiorników                                    730 l                                                                     730 l
Zużycie paliwa na 100 km                       280 l na drodze                                                       280 l na drodze
                                                                700 l w terenie                                                       700 l w terenie
Zasięg                                                  260 km po drodze                                              260 km po drodze
                                                                100 km w terenie                                                       100 km w terenie
Prędkość maksymalna                                46-55 km/h po drodze                                              46-55 km/h po drodze
                                                               30 km/h w terenie    30 km/h w terenie

Pokonywanie przeszkód

Wzniesienia                                                        30°                                                                       30°
Promień skrętu                                               10,0 m                                                                       10,0 m
Ściany                                                        0,90 m                                                                       0,90 m
Rowy, okopy                                               2,45 m                                                                       2,45 m
Brody                                                            1,90 m                                                                       1,90 m

Uzbrojenie

Główne                                                                      Armata 7,5cm KwK42 L/70 kalibru 75mm

Amunicja    

                                                       
                                                                         PzGr39/42 - pocisk przeciwpancerny
                                                                         PzGr40/42 - pocisk przeciwpancerny podkalibrowy
                                                                         SprGr42 - pocisk burzący
Zapas amunicji                                               79 pocisków                                                              79 pocisków
Drugorzędne                                                  2÷3 karabiny maszynowe MG34 kalibru 7,92 mm
Zapas amunicji                                               5100 naboi                                                              5100 naboi

Opancerzenie

Pojazd                                                                     PzKpfw V SdKfz171"Panther"
                                                            Ausf.D2                                                         Ausf.A
Element                      Przód           Boki       Tył           Góra/Dół                       Przód      Boki     Tył        Góra/Dół
                                                               Grubość pancerza mm / kąt nachylenia do poziomu
Kadłub                      60/35°      40/90°      40/60°     16÷30/0°                       60/35°    40/90°     40/60°   16÷30/0°
Nadbudowa                      80/35°      40/50°   40/60°      16/0°                                80/35°    40/50°     40/60°   16/0°
Wieża                               100/80°    45/65°   45/65°      16/0÷7°                       110/79°  45/65°    45/65°   16/0÷6°
Jarzmo armaty                                      100*                                                                  100
* - o kształcie zaokrąglonym



Oznaczenie                                                                 PzKpfw V SdKfz171"Panther"
                                                        Ausf.G                                                             Ausf.F
Okres produkcji    III 1944 ÷ IV 1945 (zakłady MAN, Daimler-Benz, MNH)            zbudowano tylko prototypy
Załoga                              5 ludzi (dowódca, celowniczy, ładowniczy, strzelec-radiotelegrafista, kierowca)

Dane techniczne

Masa bojowa                                 45500 kg                                                             45000 kg
Długość                                    8660 mm - całkowita                                           8860 mm - całkowita
                                                  6880 mm - bez armaty
Szerokość                        3270 mm - bez ekranów pancernych (Schürzen)                     3440 mm
                                      3420 mm - z ekranami pancernymi (Schürzen)   
Wysokość                                          2980 mm                                                            2920 mm
Prześwit                                          560 mm                                                               b/d
Długość oporowa gąsienicy               3920 mm                                                               b/d
Szerokość gąsienicy                        660 mm                                                               b/d
Nacisk na grunt                                 0,88 kg/cm2                                                      b/d
Ilość ogniw gąsienicy                        86                                                                        b/d

Napęd

Nazwa silnika                              Maybach HL230 P30                                   Maybach HL230 P30
         (prowadzono prace nad zastosowaniem silników Deutz T8 M118 o mocy 700KM lub Maybach HL234 o mocy 850KM)

Typ silnika               Dwunastocylindrowy, rzędowy, gaźnikowy, górnozaworowy, czterosuwowy, chłodzony cieczą
Poj.skokowa                                                                      23095 cm3
Moc silnika                                                                      700 KM przy 3000 obr./min.
Skrzynia biegów                                       Skrzynia przekładniowa mechaniczna typu Zahnradfabrik AK 7-200
                                                                                    7 biegów do przodu, jeden wsteczny
Pojemność zbiorników                         730 l                                                                 b/d
Zużycie paliwa na 100 km                280 l na drodze                                                       b/d
                                                         700 l w terenie                                                       b/d
Zasięg                                           260 km po drodze                                        200 km po drodze
                                                         100 km w terenie                                               b/d
Prędkość maksymalna                       46-55 km/h po drodze                                      55 km/h po drodze
                                                       30 km/h w terenie                                               b/d

Pokonywanie przeszkód

Wzniesienia                                                 30°                                                                  30°
Promień skrętu                                       10,0 m                                                         b/d
Ściany                                                0,90 m                                                         b/d
Rowy, okopy                                       2,45 m                                                         b/d
Brody                                                         1,90 m                                                         b/d

Uzbrojenie

Główne                          Armata 7,5cm KwK42 L/70 kalibru 75mm    Armata 7,5cm KwK44 L/70 kalibru 75mm

Amunicja

   
                                                                      PzGr39/42 - pocisk przeciwpancerny
                                                                      PzGr40/42 - pocisk przeciwpancerny podkalibrowy
                                                 SprGr42 - pocisk burzący                                                b/d
Zapas amunicji                                    82 pocisków                                                  79 pocisków
Drugorzędne          2÷3 karabiny maszynowe MG34 lub MG42 kalibru 7,92 mm    1÷2 karabiny maszynowe MG42 kalibru 7,92 mm, 1 karabin szturmowy MP44
Zapas amunicji                                    4800 naboi                                                         b/d

Opancerzenie

Pojazd                                                            

PzKpfw V SdKfz171"Panther"

                                                   Ausf.G                                                                          Ausf.F
Element    Przód         Boki    Tył         Góra/Dół     Przód    Boki             Tył            Góra/Dół
                                                           

Grubość pancerza mm / kąt nachylenia do poziomu

Kadłub    60/35°    40/90°    40/60°    16÷30/0°     60/35°    40/90°    40/60°    16÷30/0°
Nadbudowa    80/35°    50/60°    40/60°    40/0°÷16/0°     80/35°    50/60°    40/60°    25/0°
Wieża             110/79°  45/65°    45/65°    16/0÷6°              120/70°    60/65°    60/65°    40/0°
Jarzmo armaty                             100*                                                                           120**
* - o kształcie zaokrąglonym
** - typu Saukopf
No to by było chyba na tyle Mam nadzieję że się wam spodobają moje kolejne wypociny miłej lektóry i pozdrawiam HUNTER!!!!!!!!!
Ps.I tak wiem że nikt tego nie czyta a szkoda.

Ostatnio edytowany przez Hunter (2007-11-18 20:00:41)